Dziecko to mały człowiek

Każdy człowiek aby prawidłowo funkcjonować, potrzebuje kontaktu z innymi ludźmi. A dziecko potrzebuje innych dzieci wokół siebie.

Co się dzieje z dzieckiem kiedy spędza czas głównie w domu, głównie z rodziną? Na jakie kontakty (ja to nazywam „input”) jest wystawione? Głównie na ciepłą akceptację wśród kochających znajomych twarzy i te same powtarzalne rytuały. Czuje się wygodnie, dobrze i bezpiecznie w cieple rodzinnego łona. Jest to jednak wygoda, która szkodzi na dłuższą metę.

Bo życie takie nie jest. Życie jest pełne innych, bardziej złożonych interakcji. Są interakcje z dorosłymi, które wymagają innego myślenia i stosunku do nich, są bardziej lub mniej formalne kontakty z nieznajomymi, w sklepie, w szkole, na różnych zajęciach dodatkowych. Są przyjaźnie i bliskość z przyjaciółmi, są kłótnie i trudne sytuacje kiedy dzieci testują siebie i innych, ich wytrzymałość i charaktery. Tak jak mięsień, który podczas ćwiczeń odnosi mikrourazy i w ten sposób robi się silniejszy, tak samo, proporcjonalnie do doświadczonych uczuć i sytuacji rozwija się charakter.

Dziecko zamknięte w domu 24/7 nie będzie rozwijać się prawidłowo, ponieważ ilość interakcji jest niezwykle ograniczona i są mało zróżnicowane.

Nie tylko fizyczny, ale także psychiczny rozwój stoi w miejscu, ponieważ nasze pociechy potrzebują grupy i kontaktu z rówieśnikami. Muszą się zakumplować z nimi, wejść w konflikt, mieć swoje przemyślenia i wyciągać własne wnioski aby wyrosły na sprawnych członków społeczeństwa bez kompleksów i barier.

A nauka? Jak powinno wyglądać zdobywanie wiedzy?

Najskuteczniej również przez osobiste doświadczenie i wielozmysłowe bodźce. Wtedy nasz mózg uznaje że dana wiedza jest nam potrzebna bo nie tylko widzimy, ale także czujemy i wykonujemy zadania.

O co więc jako rodzić możemy zadbać? Fantastycznie to ujmuje Anne Lene Johnsen w swojej książce „Rusz głową” – o nauce dzieci.

Oto jakie porady daje rodzicom:

BĄDŹ OBECNY

Uważni, zaangażowani dorośli potrafią rozpoznać emocje swoich pociech. Chodzi między innymi o włączenie się w życie i aktywności dzieci, znalezienie czasu na bycie z nimi, odpowiadanie na ich pytania, bycie obecnym zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie.

Kiedy rodzice się angażują, zachęcają do pozytywnych działań, interesują się szkołą i wszystkim, czym zajmują się dzieci, wówczas przyczyniają się do pełniejszego przeżywania świata i do szybszych postępów w nauce.

BĄDŹ DYREKTOREM DO SPRAW ODŻYWIANIA

By funkcjonować w jak najlepszy sposób, mózg potrzebuje określonej ilości porządnego pożywienia. Niewłaściwe jedzenie może doprowadzić między innymi do trudności w nauce, problemów z koncentracją i zakłóceń w rozwoju ważnych funkcji mózgowych. Jedzenie, które powszechnie traktuje się jako zdrowe, może okazać się nieodpowiednie dla twojego dziecka.

Zwróć na to uwagę, zadbaj, by twoje dzieci unikały jedzenia, które hamuje ich optymalne funkcjonowanie.

I pamiętaj: to TY decydujesz, co będą jadły. Dzieci jedzą to, co dostaną. To od ciebie zależy, co będzie leżało na talerzach, nie od dzieci! Rodzice powinni być tego bardziej świadomi. Dzieci nie potrafią podejmować takich decyzji – nawet tego nie chcą. Ty zdecyduj. Poza tym to ty mówisz im i uczysz je, co będą lubić.

Nie należy jeść produktów, które powodują szybką, dużą i częstą zmianę poziomu cukru we krwi. Takie zmiany są niezwykle męczące dla psychiki (szybko wstępuje w nas energia, ale równie szybko robimy się zmęczeni) i niezdrowe dla ciała. Poza tym produkty powodujące szybki wzrost cukru zawierają niewiele wartości odżywczych.

Mózg potrzebuje odpowiedniej ilości tłuszczu: niedobór kwasów tłuszczowych omega-3 prowadzi do pogorszenia koncentracji, powoduje uczucie niepokoju i problemy ze snem.

Unikajmy jedzenia produktów, których nie tolerujemy, i takich, które z trudnością trawimy. Powinniśmy jeść to, co jest dla naszych jelit dobre, bo to, co dobre dla jelit, jest także dobre dla mózgu. Wiele osób nie toleruje białka pochodzącego z krowiego mleka. Dzieci z tą nietolerancją często chorują na zapalenie ucha, co prowadzi między innymi do tego, że słabo słyszą dźwięki „b” i „d”. W jelitach żyje cała kolonia bakterii, dlatego powinniśmy jeść to, co podnosi jakość środowiska dobrych bakterii.

MĄDRE ZABAWKI

Zadbaj o to, by dzieci miały dostęp do odpowiednich zabawek. Nie mam na myśli wielu kosztownych rzeczy, ale zabawki i narzędzia, które są dostosowane do poziomu dojrzałości i rozwoju twojego dziecka.

DBAJ O TRENING FIZYCZNY

Należy dbać o to, by cały nasz organizm był w formie. Stan fizyczny ciała jest bardzo ważny dla stanu naszego umysłu – i odwrotnie. Wszystko jest ze sobą połączone. Jeśli nasze ciało i głowa nie będą w stanie przyjmować informacji, wiedzy i impulsów z zewnątrz, to niewiele pomoże, że wewnętrznie będziemy gotowi do boju. To, jak dbamy o swoją fizyczność, odgrywa wielką rolę w aktywacji naszej inteligencji i kreatywności, a także umożliwia skuteczne ich wykorzystywanie. Dotyczy to i dużych, i małych!

UWAGA:

Jeśli aktywność fizyczna czy jakiś rodzaj ruchu są dla twojego dziecka trudne, w konsekwencji czego unika ich, warto mieć się na baczności: możliwe, że dziecko ma problemy z równowagą, co utrudnia poruszanie się i prawidłowy rozwój. Nie należy wówczas naciskać na dziecko, ale spróbować znaleźć przyczyny tych problemów.

ZAPEWNIJ DZIECKU STYMULUJĄCE OTOCZENIE

Zróżnicowane i ciekawe otoczenie stymuluje rozwój komórek mózgowych i pobudza kreatywność. Najczęściej dzieci same potrafią zadbać o różnorodność w swym otoczeniu, ale nie zawsze tak jest. Można im pomóc, mając w domu dużo różnych przedmiotów. Minimalistyczne wnętrze jest z pewnością stylowe i modne, ale jest stworzone z myślą o dorosłych, którzy prowadzą intensywne życie zawodowe, a w domu pragną spokoju. Nie buduje ono jednak aktywności mózgowej u najmłodszych mieszkańców.”

ZAŁÓŻ, ŻE ŚWIETNIE SOBIE PORADZĄ

Oczekiwania rodziców pozytywnie wpływają na rozwój dzieci. Ktoś musi w nas wierzyć! To nie to samo, co stawianie nierealnych, zbyt wysokich wymagań albo nadzieja, że dzieci spełnią nasze własne marzenia. Hamowanie rozwoju jest równie niebezpieczne co zbyt mocne naciski. A dziecko, które dorasta w atmosferze zaufania i wsparcia, pracuje lepiej niż to, które jest ignorowane przez otoczenie i nie ma wsparcia ze strony dorosłych.

ZADBAJ O DOSTĘPNOŚĆ KSIĄŻEK I INFORMACJI

Badania pokazują, że większość dzieci, które dobrze radzą sobie z testami na inteligencję, pochodzi z domów, w których jest dużo książek. Nie udowodniono, czy istnieje zależność między domem z wieloma książkami a oczytanymi, wykształconymi rodzicami, ani czy ma znaczenie to, że dzieci czytają książki same lub z rodzicami. Zadbaj jednak o to, by w domu było wystarczająco dużo książek. Dziecko świetnie sobie poradzi – samo podejdzie do półki i znajdzie książkę, która je zainteresuje, gdy nadejdzie odpowiednia pora.

STWÓRZ DZIECKU JEGO WŁASNE STANOWISKO PRACY

„Stanowisko pracy” z przyborami do cięcia i klejenia powinno być dostępne w każdej chwili. Kreatywność i chęć tworzenia nie przejmuje się zegarkiem. Miejsce pracy powinno być przystosowane do reperowania, budowania, rysowania, cięcia, klejenia, pisania i wszystkiego, co dziecko „zapragnie robić, gdy poczuje taką potrzebę. Powinno znajdować się tam mnóstwo pudełek, sznurków, klej, papier, karton, ścinki materiału, brokat, guziki i tym podobne.

NIE BÓJ SIĘ BŁĘDÓW

Unikaj niepotrzebnych restrykcji, przesadnej kontroli i kar, nie bój się, że dzieci popełnią jakiś błąd. Oczywiście, że popełnią, to przecież dzieci! Błędy popełniamy wszyscy, cały czas – w ten sposób się uczymy. Nie obawiając się konsekwencji tego, co robimy, zachowujemy się swobodniej.”

DAWAJ DOBRY PRZYKŁAD

Pamiętaj: dzieci zawsze robią to, co ich rodzice! Jeśli rodzice wychodzą z dziećmi na dwór, dzieci przebywają na dworze. Jeśli rodzice siedzą przed telewizorem, maluchy robią to samo. Jeśli mama i tata czytają książki, dzieci też chcą czytać. Nie możesz wyganiać dzieci na plac zabaw, jeśli sam siedzisz na kanapie, ani wymagać, żeby jadły warzywa, kiedy ty wcinasz chipsy.

Bądź dla nich wzorem – one tego potrzebują. Dzieci słyszą, co mówisz, i widzą, co robisz.

Zgadnij, kogo będą naśladować…